Sunday, August 16, 2009

Harmandali

Sonunda Can Dundar'in Mustafa filmini asiri alert bir sekilde izledim, satir satir dinlemeye calisarak 100 Fahrenheitlik bir Agustos ogleninde. Bir dolu damarlarinda asil kan akan assiirrri vatansever, Ataturkcu sahislardan cok cesitli elestirileri duymustum gectigimiz aylar boyunca. Bu ne kisisel bir filmdi, kari, kiz meraklisi, sigara, alkol muptelasi, yalnizliga itilmis, dostlari tarafindan suikast girisiminde bile bulunulmus yuce onder, din hocasindan yedigi tokat yuzunden intikam atesiyle yanip tutusmus, bu yuzden din devlet islerini birbirinden ayirmis ve intikamini almisti hocaefendisinden.

Boyle boyle sacmaliklarla yogrulmus bir dolu elestiri icinde seyretmeye korktum, bile bile geciktirdim filmi seyretmeyi. Korktugumun basina gelecegini bilerekten bilerekten. Korkunun ecele faydasi olmadigi gibi, muhalafet etmek icin eden, kraldan cok kralci kesilen, super at gozluklu hatta obsessive topluluklarin da gozlerindeki perdeyi, kulaklarindaki pasi, kafalarindaki pasli civileri kaldirmaya, silmeye, cikarmaya da faydasi olmadigini, olamadigini anlamaya anlatmaya gerek yok. Filmi seyretmeye tenezzul dahi etmeyen, etse de anlayabilecek IQ, bilgi,kultur vb. gibi donanimlari olmayan ama sagdan soldan asssirrrii vatansever, manyak Ataturkcu filmseverlerin yaklasik 2 saatlik filmden aldiklari raki, roka, balik kivamindaki birkac kelimeden yola cikarak olumsuz elestiri bombardimanlari ile kulaklarini dolduran hiyaragalari sayesinde ben de salak salak seyler dusundum.

Can Dundar ki bircogundan daha cok Ataturkcu, o tam olarak nasil oluyor (az Ataturkculer, orta ve cok olarak kahve kivaminda degisiyor son yillarda mesela. Turbani universiteye sokmak istiyorsan az Ataturkcusun hatta belki hic degilsin, Turgut Ozakman'i seviyorsan cok Ataturkcusun hele CHP'ye oy veriyorsan en cok Ataturkcu sensin) ben de bilemiyorum ama en azindan Ataturk'u benden ve benim gibilerden daha cok incelemis, okumus, arastirmis (isi geregi olmak zorunda en azindan) biri olarak benim de cok sevdigim muhtesem belgeseller yapmis bir insan olarak bu kadar tiriskadan, kisisel goruslu, az arastirilmis, sallapti bir film yapamazdi. Aldik seyrettik kaliteli kaliteli. Bekledik ki, nerede hakaret var, nerede yalan dolan, kucuk dusurme var. Ben mi diyorum biraz sicaktan sunger kivamina gelmis beynim yuzunden anlayamiyorum yoksa az vatansever, az Ataturkcu muyum ne de olsa Amerika'da yasiyor anlayamiyoruz uzaktan bazi seyleri, oyle ulke filan de elden gidiyor, seriat geliyor ya ama biz goremiyoruz ya hani Soho'larda felan fink atarken neyse, bekle bekle gelmedi Can Dundar'dan nefret etmem gereken, O'nu reddi gazeteci, belgeselci, koseci yapacagimiz sahne, cumle, kelime, ima.

Kendimden az bir sure de olsa supheye dustugum filmi ben gozlerimden ince ince akan yaslarla izledim bastan sonra hayranlikla, yurek carpintisi, kabartisiyla. Insana dair her film beni boyle yapar. Rumeli'ye olan ozlemi, oralara gidip kucuk bir kulubede yasama istegi hepimizin dogdumuz topraklara donup basit yasama ozlemi degil mi? Anasina olan ozlemi, O'nu kaybettiginde vatanina akittigi daha da yogun baglilik, hizmet aski hepimizin sevdigimizi kaybettiginde unutmadan ama kalbimize gomerek yasayan sevdiklerimize daha da cok baglanmamiz gibi bir sevgi, baglilik degil mi? Icip unutmaya calismak, fakir halki, kurak topragi, yillarca yakilmis yikilmis bir memleketi "nasil adam edebilirim?"i dusunmekten uykusuz geceleri rahatlatmak "her gece bir buyuk deviriyordu"yu mu anlamaktir? Etrafindaki sesleri susturmustu, muhalifleri sindirmisti, tek adamdi demek O'nu daha az zeki, ongoruslu, onder, lider ve az insan mi yapar? O donemde 5 yil gibi kisa bir surede bunca devrimin yapilmasi icin onu gerekli gormusse onun icin de muhalifleri susturmussa bunu da tarih yazmis, Can Dundar da film yapmissa benim anlamadigim Can Dundar'in sucu nedir? Milletin gormek istediklerini gostermenin yani sira istemediklerini de mi gostermek?

Bu kadar mi objektif olamayan bir milletiz hatta illetiz? Evet oyleyiz, sormasi bile abes. Osuruktan nem kapan, bugun yagmur yagacak vay bana ordek dedin diye kusen, kizan bir milletin insanlariyiz. Gormek istedigimizi gorup, fantastik bir dunyada yasamak istiyoruz. Kendimizce cizdigimiz karakterlere anlamlar yukleyip inanmka, gormek ve bilmek istediklerimizden baska gercekler bize gosterildiginde kopurup, ona buna bok atiyoruz. Bu, bundan baska birsey degildir bana kalirsa. Yanilmamistim filmi seyretmeden once simdi de aslanlar gibi kendimi tebrik ediyorum yanilmadigim icin. Aferin bana, yine kendimi yaniltmadim.

Mustafa Kemal zeki, vatansever, ileri goruslu, super bir adamdi. Burada bu satirlari yaziyorsak O'nun sayesindedir. Bunda kimsenin zaten mutabakat sorunu oldugunu sanmiyorum ama Mustafa Kemal de hepimiz gibi bir anadan dogmus bir insandi. Kisisel zevkleri, zaaflari, inatlari, korkulari, guclu bir egosu vardi. Super bir cizgi kahramani degildi her zaman dogrulari yapan her yerde hakli, dogru, ultra fiziksel guclere sahip olan. Aglamayi bilen, sarayda bile otursa dogdugu topraklari ozleyen, icki ile dertlerini unutmaya calisan, yalnizliktan yakinan ve hatta cok korkan, Harmandali oynayan, salincakta cocuklar gibi sen olmayi bilen kanli canli bir insan. Yazik ediyoruz sacma bagnazliklarla bu insani insan olmaktan cikararak.

No comments: